Παρακέντηση (FNA) Θυρεοειδούς

Παρακέντηση θυρεοειδούς δια λεπτής βελόνας (FNAB)

 

Η κυτταρολογική εξέταση του υλικού που λαμβάνεται με την παρακέντηση θυρεοειδούς αποτελεί την εξέταση εκλογής στην διαγνωστική προσέγγιση ενός θυρεοειδικού όζου. Η βιοψία δια λεπτής βελόνας FNA (Fine Needle Aspiration Biopsy) αποτελεί αξιόπιστο, γρήγορο και φθηνό τρόπο αναίμακτης διάγνωσης. Η συνεχώς αυξανόμενη χρήση της παρακέντησης θυρεοειδούς για την εκτίμηση όζου ή διάχυτων διογκώσεων θυρεοειδούς έχει μειώσει τις άσκοπες θυρεοειδεκτομές και παράλληλα έχει αυξήσει την αναλογία κακοηθειών του θυρεοειδούς που αφαιρούνται χειρουργικά.

 

Η παρακέντηση ως διαδικασία είναι απλή και εκτελείται σε επίπεδο εξωτερικού ιατρείου. Δεν απαιτεί κάποια ιδιαίτερη προετοιμασία από την πλευρά του εξεταζόμενου, πλην των περιπτώσεων χρόνιας λήψης αντιθρομβωτικών-αντιαιμοπεταλιακών παραγόντων (τύπου salospir, plavix κ.α), οπότε και χρειάζεται συνεννόηση με τον θεράποντα κλινικό ιατρό (καρδιολόγο ή παθολόγο) για την διακοπή τους προληπτικά λίγες ημέρες πριν τη βιοψία. Η παρακέντηση πραγματοποιείται είτε ψηλαφητικά είτε καθοδηγούμενη υπερηχογραφικά. Ο δεύτερος τρόπος είναι πλεονεκτικότερος λόγω του ότι δίνει τη δυνατότητα παρακέντησης από μη ψηλαφητούς, μικρούς και δύσκολα προσπελάσιμους όζους καθώς και ότι παρέχει στον ιατρό τη δυνατότητα να γνωρίζει τα σημεία λήψης του όζου. Η παρακέντηση μπορεί να γίνει χρησιμοποιώντας μια βελόνα 23 gauge με σύριγγα 10 ή 20 mL. Ένα «πιστόλι» χρησιμοποιείται συχνά για να σταθεροποιήσει το σύστημα σύριγγας/βελόνης. Η παρακέντηση μπορεί να γίνει και χωρίς αναρρόφηση, τριχοειδικά, με την χρησιμοποίηση μόνο μιας βελόνας (FNAc). Η παρακέντηση ως διαδικασία διαρκεί λίγα δευτερόλεπτα και συνήθως γίνονται 2-3 λήψεις σε κάθε όζο. Ο εξεταζόμενος με το πέρας της εξέτασης μπορεί να επιστρέψει στο σπίτι του ή την εργασία του και να ακολουθήσει το πρόγραμμα του.

 

Το υλικό της παρακέντησης επιστρώνεται άμεσα σε πλακίδια με σκοπό την βαφή τους και στη συνέχεια την μικροσκόπησή τους (συμβατική μέθοδος). Τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιούνται διάφορες τεχνικές κυτταρολογίας υγρής φάσης, όπου το υλικό της λήψης εισέρχεται σε φιαλίδιο με μονοποιητικό-αιμολυτικό υγρό και στη συνέχεια μετά από μία διαδικασία φυγοκεντρήσεων θα γίνει μέσα από ειδικό μηχάνημα η μονοεπίπεδη επίστρωση του κυτταρολογικού υλικού. H FNAB έχει υψηλή αξιοπιστία στα περισσότερα κακοήθη νεοπλάσματα του θυρεοειδούς. Τα στατιστικά δεδομένα από διάφορες βιβλιογραφικές μελέτες για την FNAB θυρεοειδούς είναι: αξιοπιστία 81%, ευαισθησία 70-97%, ειδίκευση 66-97%, ψευδής θετική διάγνωση 0-10%, ψευδής αρνητική διάγνωση 1-3%. Ιδιαίτερη σημασία έχει η ικανότητα και η εμπειρία τόσο του ιατρού που εκτελεί την παρακέντηση όσο και εκείνου που εξετάζει το κυτταρολογικό υλικό της παρακέντησης.